Jak pociągnąć do odpowiedzialności materialnej urzędnika ? - poradnik - Forum Prawne

voyteg · 05-11-2015, 14:30

Niejednokrotnie ma miejsce sytuacja, gdy na skutek niekompetencji lub opieszałego działania urzędnika, interesant ponosi szkodę, czy pozbawiony jest korzyści.

Przykładowo - przedsiębiorca zainwestował w nieruchomość uzyskując w tym celu niezbędne urzędowe pozwolenia. Po sfinansowaniu inwestycji, okazało się, że urzędnik się pomylił i decyzja jest nieważna. W konsekwencji zobowiązano przedsiębiorcę co przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego na własny koszt. Społeczne przekonanie jest takie, że urzędnik który się pomylił jest bezkarny i nie poniesie za to konsekwencji.
Jednak właśnie w tym celu powstała Ustawa o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa Internetowy System Aktów Prawnych

Niestety tryb opisany w tej ustawie nie stanowi prostego mechanizmu prowadzącego do pociągnięcia do odpowiedzialności osoby niekompetentnej, tylko składa się on kilku następujących po sobie kroków prowadzących do osiągniecia tego celu. Poradnik poniżej omawia te wymogi i pomaga konsekwentnie osiągnąć cel. I jest to poradnik dla cierpliwych i konsekwentnych!

Kiedy urzędnik poniesie odpowiedzialność majątkową?

Gdy łącznie zostaną spełnione 3 warunki:
1. Zostało wypłacone odszkodowanie na mocy orzeczenia sądu lub zawartej ugody za szkodę wyrządzoną przy wykorzystaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa.
2. Powyższe naruszenie prawa zostało spowodowane działaniem lub zaniechaniem tego funkcjonariusza publicznego.
3. Rażące naruszenie prawa zostało potwierdzone przez:

a. Wydanie decyzji stwierdzającej nieważność decyzji lub postanowienia

b. Uznanie rażącego naruszenia prawa na skutek rozpoznania zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie

c. Wydanie wyroku przez WSA uznającego rażące naruszenie prawa lub wydanie aktu administracyjnego bez podstawy prawnej lub stwierdzającego nieważność aktu.

Reasumując – dopiero wypłata odszkodowania oraz potwierdzenie rażącego naruszenia prawa uruchamia dany proces.
Po stronie interesanta leży zatem zainicjowanie postępowania cywilnego (pkt. 1) oraz administracyjnego (pkt. 3) co zostało opisane w dwóch kolejnycy wpisach w tym wątku

Zalecany tryb – uruchomienie tych tematów (cywilnego i administracyjnego) równocześnie, ponieważ jeden i drugi wymagają czasu i konsekwencji.

voyteg · 05-11-2015, 14:35

Odszkodowanie cywilne

Podstawą roszczenia o odszkodowanie jest art. 417 § 1 k.c. „Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.”

Pamiętajmy, że w postępowaniu cywilnym, ciężar dowodu spoczywa na osobie zainteresowanej, a zatem skalę naszej szkody powinniśmy rzetelnie oszacować i udowodnić.

Można wystąpić w tej sprawie do urzędu z propozycją ugody, a w przypadku odpowiedzi negatywnej lub jej braku, złożyć wniosek w sądzie cywilnym. Jak to uczynić, można zasięgnąć pomocy w odpowiednim dziale § Prawo cywilne - Forum Prawne

Cywilny warunek mamy spełniony, gdy na skutek ugody lub orzeczenia sądu cywilnego doszło do wypłaty odszkodowania

voyteg · 05-11-2015, 14:38

Administracyjne potwierdzenie rażącego naruszenia prawa możemy uzyskać w jeden z następujących sposobów:

1) Wydanie decyzji stwierdzającej nieważność decyzji lub postanowienia – tu korzystamy ze wzoru III odpowiednio w poradniku:

a) dla tematów podatkowych http://forumprawne.org/prawo-finanso...-poradnik.html

b) dla pozostałych tematów administracyjnych http://forumprawne.org/prawo-adminis...-poradnik.html

2) Uznanie rażącego naruszenia prawa na skutek rozpoznania zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie

a) dla tematów podatkowych http://forumprawne.org/prawo-finanso...ml#post2654126

b) dla pozostałych tematów administracyjnych http://forumprawne.org/prawo-adminis...ml#post1556417

3) Wydanie wyroku przez WSA i tu mamy odpowiednio.

a) Bezczynność organu podatkowego http://forumprawne.org/sady-administ...go-do-wsa.html

b) Bezczynność pozostałego organu administracyjnego http://forumprawne.org/sady-administ...nu-do-wsa.html

c) Skarga na administracyjny akt podatkowy http://forumprawne.org/sady-administ...-poradnik.html

d) Skarga na pozostałe akty administracyjne http://forumprawne.org/sady-administ...-poradnik.html

Warunek administracyjny spełniony, gdy mamy w jeden dowolny sposób orzeczone, że miało miejsce rażące naruszenie prawa.

voyteg · 05-11-2015, 14:42

Załóżmy teraz, że odszkodowanie (wpis #2) zostało wypłacone oraz mamy prawomocne potwierdzenie administracyjne rażącego naruszenia prawa (wpis #3)

Ustawa o odpowiedzialności majątkowej urzędników:

Cytat:

Art. 7. 1. W terminie 14 dni od dnia wypłaty odszkodowania, o którym mowa w art. 5 pkt 1, kierownik podmiotu odpowiedzialnego, który wypłacił odszkodowanie, albo kierownik jednostki organizacyjnej podmiotu odpowiedzialnego, która wypłaciła odszkodowanie, składa do prokuratora okręgowego właściwego ze względu na siedzibę podmiotu odpowiedzialnego wniosek o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego.

Zatem informację, o tym czy dopełniono tego obowiązku możemy pozyskać zwracając się w ten sposób do urzędu http://forumprawne.org/postepowanie-...ublicznej.html

Czynność ta jest obwarowana sankcją i jeśli okazało się, że jednak wniosek do prokuratora nie został złożony, to administracyjnie możemy złożyć skargę na odpowiedniego kierownika
http://forumprawne.org/postepowanie-...-poradnik.html

Cytat:

Art. 10. 1. Kto, będąc kierownikiem podmiotu odpowiedzialnego lub jednostki organizacyjnej takiego podmiotu, nie wykonuje obowiązku określonego w art. 7 ust. 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.

Jeśli jednak prokurator otrzyma wniosek, to zgodnie z ustawą art. 7

Cytat:

4. W przypadku stwierdzenia istnienia podstaw do wytoczenia przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu powództwa, o którym mowa w ust. 3, prokurator przed jego wytoczeniem wzywa na piśmie funkcjonariusza publicznego do dobrowolnego spełnienia świadczenia w określonym terminie, nie krótszym jednak niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania, a po bezskutecznym upływie tego terminu wytacza powództwo.
5. Jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa, o którym mowa w ust. 3, prokurator odmawia podjęcia tej czynności.

Aby uzyskać informację o aktywności prokuratora stosujemy tryb http://forumprawne.org/postepowanie-administracyjne/300550-dostep-do-informacji-publicznej.html

Adresatem wniosku jest prokurator

II SAB/Rz 13/15 - Wyrok WSA w Rzeszowie z 2015-04-16

Cytat:

Nie ulega zatem wątpliwości, że akta wspomnianego postępowania przygotowawczego (w tym orzeczenie kończące to postępowanie) spełniają, w rozumieniu ustawy, warunki przedmiotowe i podmiotowe. Stanowią informację o działalności organu publicznego (jakimi jest Prokuratura) i znajdują się w jego dyspozycji. Dlatego na mocy art. 4 ust. 3 ustawy jest on zobowiązany do udostępnienia informacji, będących w jego posiadaniu.

Dodatkową pomoc dotyczącą komunikacji z Prokuraturą można uzyskać w dziale § Prawo karne - Forum Prawne

voyteg · 05-11-2015, 14:49

Po przeczytaniu tego poradnika, można odnieść wrażenie, że tryb zawarty w ustawie, to taka „droga przez mękę dla wytrwałych i to z przeszkodami” Wymaga dużej konsekwencji i samozaparcia. Ustawa pochodzi z roku 2011, a jeszcze ani jeden urzędnik nie poniósł konsekwencji.
Być może dlatego, że nazbyt skomplikowana, a byś może dlatego, że interesant pokrzywdzony przez urzędnika ma nikły wpływ na dalszy rozwój wypadków. Dlatego w odrębnym, otwartym wątku omówimy, jak można ją usprawnić, by byłą ona skuteczna i efektywna.