Jaka forma umowy na wykonanie produktu na zamówienie z grafiką klienta - Forum Prawne

Manumosa

Witam,
Uruchamiam działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu produktu (mozaika, witraż itp.) na indywidualne zamówienie klienta, wg wzoru graficznego (zdjęcie, rysunek, grafika itp.) dostarczonego przez klienta. Wzór ten jest przerabiany automatycznie przez mój program na projekt gotowego produktu. Klient podpisuje i przysyła mi zamówienie na wykonanie produktu. Zamówienie zawiera wygenerowany projekt produktu. Produkt ten jest specyficzny (tzn. szyty na miarę dla danego klienta i raczej niemożliwe jest odsprzedanie go innemu klientowi w razie odstąpienie klienta od zamówienia; ponadto projekt oparty jest na grafice, do której być może, prawa autorskie posiada zamawiający).

Czy dla ewentualnych sytuacji spornych (np. odstąpienie klienta od zamówienia, brak płatności itp.) ma znaczenie, że dokumentem podpisywanym przez klienta jest tylko "zamówienie" a nie umowa, zlecenie lub inna forma?

Dodatkowo umowa ta (zamówienie) jest zawierana "na odległość" - przez internet, co daje prawo klientowi (czy rzeczywiście?) do odstąpienia od umowy bez podania przyczyn w terminie 10 dni (od jej zawarcia czy realizacji zlecenia?).

Jaka forma umowy w tej sytuacji byłaby właściwa?

PS: Działalność prowadzę jako osoba fizyczna i najczęściej odbiorcą będą osoby fizyczne (czasem może to być firma)

_chris_

Witam,

ciekawy pomysł... ale sytuacja będzie się moim zdaniem raczej przedstawiać się następująco (w świetle ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych - dalej zwanej upaipp) :

1. Będzie Pan w ogólności dokonywał opracowań czyichś utworów, a następnie sprzedawał te opracowania, czyli je rozpowszechniał. Samego opracowania utworu chronionego prawami autorskimi można dokonać zawsze i w dowolnym czasie, ale na rozpowszechnianie tegoż opracowania konieczna jest już zgoda autora utworu pierwotnego - Art.2. upaipp.

A więc, w ogólności powinien Pan otrzymać od zamawiającego nie oświadczenie o posiadaniu przez niego praw majątkowych autorskich do dostarczonej grafiki, ale zgodę autora otrzymanej grafiki na rozpowszechnianie opracowanego utworu, czyli w tym przypadku pańskich dzieł.

Tu uwaga, jeśli właściciel majątkowych praw autorskich (czyli, np. Pana klient) nie jest autorem otrzymanej grafiki, a uzyskał te prawa na drodze ich przeniesienia od autora tej grafiki, to zgoda autora na rozpowszechnianie opracowań powinna być stwierdzona niezależnie od faktu przeniesienia samych majątkowych praw autorskich (Art.46.upaipp).

2. Czy wystarczyłoby oświadczenie klienta, że autor/właściciel praw zezwala na rozpowszechnianie opracowań? Moim zdaniem raczej nie, albowiem, w razie ewentualnego sporu, to Pan, jako autor opracowania, powinien okazać się posiadaniem odpowiedniej zgody, bezpośrednio od autora/ właściciela praw.

3. Jeśli Pana dzieła będą utworami w świetle Art.1 upaipp (a zapewne będą), to proszę pamiętać, że automatycznie w momencie ich stworzenia nabędą one ochronę z tytułu upaipp. Więc powinien Pan zdecydować również, czy sprzedając swoje dzieło zamawiającemu przeniesie Pan też na niego wszystkie (lub częściowe) majątkowe prawa autorskie do dzieła lub udzieli mu tylko licencji (wyłącznej lub nie) na wykorzystywanie swojego dzieła. Osobiste prawa autorskie do pańskiego dzieła są niezbywalne i na stałe pozostają przy Panu.

drzemik

Z ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny:

Przepis prawny:

Art. 10. 3. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie przysługuje konsumentowi w wypadkach:
...
4) świadczeń o właściwościach określonych przez konsumenta w złożonym przez niego zamówieniu lub ściśle związanych z jego osobą

_chris_

Witam,

najwłaściwsza w Pana przypadku byłaby umowa o dzieło. Ale w rzeczywistości będzie Pan zawierał zapewne umowy na odległość (vide post drzemlika), więc istotnym będzie dobrze przygotowany regulamin świadczenia usługi - czyli de facto warunki umowy obligujące obie strony. A akceptacja warunków umowy może być dokonywana przy wysyłaniu Panu formularza zamówienia. Pan potem potwierdzi przyjęcie zamówienia, i realizacja...

Co do płatności to najbezpieczniej dla Pana byłoby przyjmować zaliczkę przy przyjęciu zamówienia, najlepiej oczywiście całość, albo choćby połowę. Przynajmniej, aby w razie nieszczęścia mógł Pan pokryć choć część kosztów (materiały, energia, etc...). Zaś zamawiający miałby mniejszą chęć na odstąpienie. Reszta należności - za pobraniem przy dostawie. Traciłby Pan w ten sposób kilka procent ceny (w zależności od przewoźnika), ale zawsze miałby pieniądze.

Jeśli jednak stosowałby Pan opóźnioną płatność (przelew), bo czasami inaczej się nie da, to warto wpisać do regulaminu usług, że w takim przypadku własność egzemplarza Pana dzieła oraz prawa autorskie przejdą na zamawiającego dopiero po uiszczeniu przez niego (wpłynięciu środków na pańskie konto bankowe) całości należnej Panu należności.

Powinien Pan zapoznać się z ustawą o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

Manumosa

Dziękuję za odpowiedź.
W takiej sytuacji pojawia się tu problem z ustaleniem autora (udowodnieniem kto jest autorem). Dlatego zakładałem, że ciężar uzyskania takiej zgody na rozpowszechnianie opracowania utworu tego autora (na piśmie) mogę jakoś przerzucić na zamawiającego. W szczególnym wypadku sytuacja się komplikuje, kiedy zamawiający prześle mi do obróbki reprodukcję innego dzieła (np. obrazu znanego, żyjącego malarza) - wtedy pytanie do którego autora mam się zwrócić: autora zdjęcia/reprodukcji czy autora - malarza. A gdyby to było zdjęcie rzeźby, to opracowuję utwór rzeźbiarza, czy fotografika?

Jeżeli przesłana grafika nie będzie ewidentnie identyfikować autora (np. obraz znanego malarza) ustalenie autora może być kłopotliwe. Podobnie jeśli chodzi o wiele grafik/zdjęć pobranych z internetu. W takiej sytuacji mogłoby to praktycznie oznaczać, że jeśli nie będę w stanie ustalić autora grafiki (i uzyskać od niego zgody), to nie powinienem od klienta przyjmować zamówienia.

Ograniczmy się w takim razie do przypadków:
1. Klient sam wykonał zdjęcie/grafikę (jest autorem) i udzielił mi w zamówieniu prawa (licencji?) do rozpowszechniania opracowania jego utworu na potrzeby niniejszego zamówienia (ograniczonego ilościowo i czasowo). Następnie ja udzielam mu licencji, na użytkowanie i odsprzedaż mojego opracowania (ponieważ to jest produkt na jego zamówienie i może chcieć go np. sprzedać komuś innemu).
Czy w takiej sytuacji powyższe zapisy byłyby wystarczające, abym wykonał ten produkt zgodnie z prawem? W tej sytuacji i tak zawsze mam problem, kto jest rzeczywistym autorem i czy uzyskałem zgodę na opracowanie jego utworu od właściwej osoby.
Czy takie zapewnienie klienta, że jest autorem i wyraża zgodę na opracowanie jego utworu wystarczająco mnie chroni w przypadku, kiedy okaże się ono niezgodne ze stanem faktycznym?

Klauzula w zamówieniu musiałaby być mniej więcej taka:
"Oświadczam, że jestem autorem i posiadam pełne majątkowe prawa autorskie do przekazanej grafiki będącej podstawą opracowania projektu witrażu. Wyrażam zgodę na wykonanie opracowania i jego rozpowszechnianie wyłącznie w zakresie określonym niniejszym zamówieniem."

2. Klient nie jest autorem utworu, ale sam wykonał zdjęcie (lub nawet użył niezbyt legalnie cudzego zdjęcia np. z albumu itp.) obrazu znanego malarza np. impresjonisty (czyli 70 lat dawno już upłynęło). W takiej sytuacji decyzja należy do mnie, czy takie zamówienie klienta przyjmę, czy też stwierdzę, że nie jestem w stanie uzyskać zgody autora na rozpowszechnianie opracowania jego dzieła i zamówienia przyjąć nie mogę.

3. Klient przesłał mi zdjęcie dzieła innego autora, którego nie jestem w stanie ustalić (lub uzyskać od niego zgody). W tej sytuacji nie powinienem przyjmować zamówienia.

PS1: Obawiam się, że takie zawiłości prawne mogą skutecznie odstraszyć potencjalnego klienta.

PS2: Jeżeli nie udzielę mojemu klientowi prawa/licencji na odsprzedaż mojego opracowania, a on sobie witraż zainstaluje w domu, to nie będzie mógł zostawić tego witraża w sytuacji, gdyby chciał dom sprzedać (to tak hipotetycznie, ponieważ tutaj nie chcę wprowadzać ograniczeń)

_chris_

Witam,

0. Tak sobie jeszcze pomyślałem, czy tu w grę nie mogłaby wchodzić w grę inspiracja pańskiego dzieła czyimś utworem, przynajmniej w odniesieniu do części prac. Nie znam techniki przetwarzania, którą Pan by stosował, ale w ogólności mozaika lub witraż mogą być dość odległe od szczegółów utworu pierwotnego (raczej nie odtworzy się na witrażu uśmiechu Mony Lisy, a jedynie zarys jej postaci...). Tak więc, w jakiejś części prac usprawiedliwione mogłoby by być może twierdzenie o inspiracji, a nie o opracowaniu. To kwestia proporcji zapożyczeń z utworu pierwotnego do pańskiego własnego wkładu (względem formy dzieła). A przy inspiracji nie jest wymagana zgoda autora utworu pierwotnego.

Proszę też pamiętać , że czas ochrony prawnoautorskiej wynosi w Polsce wg upaipp ogólnie 70 lat od daty pierwszego rozpowszechnienia.

Ad.1 Jeśli klient jest autorem to taka klauzula wydaje mi się być wystarczająca. Można by jeszcze dopisać, że utwór ...nie jest obciążony roszczeniami osób trzecich...

Ad. 2 i 3. Jeśli klient nie jest autorem utworu, na bazie którego ma być świadczona usługa, to Pan musi już podejmować decyzję w danym przypadku. Proszę pamiętać, że w przypadku wątpliwym dla Pana, a jeśli ma Pan takie możliwości twórcze, może Pan zaproponować klientowi podobny wzór, ale będący inspirowany utworem pierwotnym.

4. W ogóle myślę, że mógłby Pan sobie stworzyć katalog przykładowych wyrobów (który automatycznie rozszerzałby się o wykonane przez Pana prace) i przede wszystkim proponować klientom, te 'bezpieczne' wzory.

Ad PS 1. Podchodząc realnie do tematu, to przypuszczam, że nieomalże wszyscy Pana potencjalni klienci na hasła 'prawa autorskie' czy 'zezwolenie na wykonywanie prawa zależnego' zrobili by przysłowiowe 'WIELKIE OCZY' i zapytali, a co to takiego... Zresztą, jak myślę, większość ściągnęłaby z Internetu jakąś grafikę, obraz, zdjęcie, etc i powiedziała po prostu, że chce mieć jakąś taką mozaikę lub witraż, a co ich obchodzą jakieś tam prawa...

Ad PS2 Egzemplarz posiadanego utworu zawsze można odsprzedać, jak książkę w antykwariacie...