Dzień dobry,
Zwróciłem się do prawnika o pomoc, wklejam odpowiedź:
Zgodnie z art. 556
kc Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia).
Znowelizowana definicja wady fizycznej, rozumianej jako niezgodność rzeczy z umową, opiera się zarówno na przesłankach zgodności towaru konsumpcyjnego z umową, jak i na pojęciu wady fizycznej sprzed nowelizacji
KC z 30.5.2014 r. (wynikającej z PrKonsU). Ustawodawca zrezygnował z wprowadzania domniemań zgodności towaru z umową, formułując niepełną definicję pojęcia "niezgodności z umową". Takie ujęcie wady fizycznej pozwala na uniknięcie problemów z ustaleniem zakresu tego pojęcia, a ponadto poprzez szerokie zdefiniowanie niezgodności z umową w wyniku wprowadzenia definicji niepełnej zapewnia daleko idącą ochronę kupującego, stwarzając możliwość uznania za niezgodną z umową również rzeczy, która nie spełnia przesłanki wskazanej w przepisie art. 5561
KC, ale z uwagi na brak oczekiwanych właściwości może być uznana za dotkniętą wadą fizyczną.
Zgodnie więc z powyższym, rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, w szczególności jeżeli: 1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia; 2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór; 3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia; 4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
Zgodnie z opinią doktryny, sprzedaż jest umową wzajemną, zatem świadczenie sprzedawcy, czyli wydana rzecz, powinno być ekwiwalentne w stosunku do świadczenia kupującego, a więc uiszczanej ceny. Uzasadniony wydaje się wobec tego wniosek, że właściwości rzeczy powinny odpowiadać zapłaconej cenie. Brak odpowiednich właściwości rzeczy podlega subiektywnej ocenie strony umowy, w razie braku porozumienia weryfikowanej przez sąd. Sąd dokonuje oceny tych okoliczności, przy uwzględnieniu celu, jakiemu nabyta rzecz miała służyć. Cel może wynikać z umowy, a w przypadku braku wyraźnych postanowień umownych w tym zakresie – z okoliczności lub przeznaczenia rzeczy. Wobec takiego ujęcia niekiedy nie ma znaczenia fakt, że cena ustalona przez strony była wyższa czy niższa od ceny rynkowej danego towaru. Różnica w cenie mogła wynikać właśnie ze szczególnego przeznaczenia rzeczy (I. Byczkowska, Odpowiedzialność z tytułu rękojmi, s. 64 i n.).
Jedną z przesłanek posiadania przez rzecz odpowiednich właściwości jest stosunkowa jakość rzeczy. Jest ona ustalana różnie w zależności od tego, czy dotyczy rzeczy oznaczonej co do gatunku, czy co do tożsamości. W przypadku rzeczy oznaczonej co do tożsamości jakość rzeczy określa umowa, której wykładnia powinna być dokonywana zgodnie z art. 65
KC, a więc powinna uwzględniać okoliczności, w których umowa została zawarta, zgodny zamiar stron i cel umowy, a także zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Poziom jakości rzeczy oznaczonych co do gatunku wyznaczają natomiast przede wszystkim: 1) przepisy prawa; 2) umowa; 3) okoliczności; 4) średni poziom (zob. C. Żuławska, Zabezpieczenie jakości świadczenia, s. 5 i n.).
Z uwagi na powyższe, a także przedstawiony przez Pana stan faktyczny, opisana wada zmniejsza właściwość i jakość samochodu, a więc stanowi wadę fizyczną. Zgodnie więc z art. 560 § 1
kc Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.
W związku z powyższym, jak Pan wskazał, może Pan zgodnie z Pana wolą żądać obniżenia ceny sprzedanego samochodu. Zgodnie z powołanym przepisem uprawnienie to jest prawem kształtującym, zatem kupujący poprzez złożenie oświadczenia woli o obniżeniu ceny na nowo kształtuje stosunek prawny istniejący między nim a sprzedawcą. Podobnie jak w przypadku odstąpienia od umowy skorzystanie przez kupującego z tego prawa kształtującego powoduje powstanie po stronie kupującego roszczenia o zwrot kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy ceną pierwotną a ceną zmienioną wskutek złożonego oświadczenia. Z tym uprawnieniem nie wiąże się obowiązek zwrotu rzeczy przez kupującego, ponieważ złożone oświadczenie woli modyfikuje tylko treść umowy sprzedaży, a nie powoduje zniweczenia jej skutków. W tym przypadku nie znajdzie zastosowania przepis art. 494
KC, regulujący obligacyjne skutki odstąpienia od umowy. Źródła odpowiedzialności sprzedawcy za zwrot różnicy ceny należy upatrywać w przepisach o bezpodstawnym wzbogaceniu.
Ponadto, Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jeżeli kupującym jest konsument a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.
Prawnik w moim imieniu złożył pozew do sądu o obniżenie ceny z uwagi na wady ukryte. Została zrobiona eskpertyza pojazdu przez rzeczoznawcę z uwaględnieniem wartości auta przed stwierdzeniem wady i po niej. Różnica sum została przedłożona jako roszczenie do sądu