[cytat:i6relw2c]Jaki podatek od sprzedaży przez Internet
Sprzedaż przez Internet jest coraz popularniejsza. W ten sposób oferowane są towary (np. kosmetyki, książki, meble) i usługi (np. dostępy do baz danych lub serwisów informacyjnych, przesyłanie plików muzycznych). Kupującymi są odbiorcy krajowi i zagraniczni. Jak opodatkować takie specyficzne transakcje?
firma_a_1-1.F.jpg
(c) ANDRZEJ JACYSZYN
Dostawa do odbiorcy w krajuZ tym przedsiębiorcy mają często niemały problem. Wątpliwości budzi zwłaszcza sposób rozliczenia VAT.
Najprostszy schemat sprzedaży za pośrednictwem Internetu wygląda następująco: sprzedawca umieszcza ofertę sprzedaży w Internecie, kupujący składa zamówienie za pośrednictwem poczty elektronicznej, sprzedawca wysyła zamówiony towar pocztą lub firmą kurierską. Przyjrzyjmy się, kiedy w takim wypadku powstaje przychód w podatku dochodowym i obowiązek podatkowy w VAT.
Kiedy powstaje przychód
Zgodnie z art. 14 ust. 1c pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 12 ust. 3a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychód z takiej sprzedaży powstanie w dniu wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niżw ostatnim dniu miesiąca, w którym wydano rzecz. Ponieważ zazwyczaj przy sprzedaży przez Internet faktury są wystawiane przed wysyłką towaru, to co do zasady przychód w podatku dochodowym powstanie w dniu wystawienia faktury.
PRZYKŁAD
Tomasz A. prowadzi sklep internetowy. Jan K. 30 lipca złożył zamówienie na aparat fotograficzny. Tego samego dnia towar został wysłany i wystawiono fakturę. Towar dotarł do klienta dopiero 4 sierpnia. Przychód w podatku dochodowym powstanie w dniu wystawienia faktury, a więc 30 lipca. Czasami jednak, gdy towary są sprzedawane osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, nie wystawia się faktur ani rachunków. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 10 grudnia 1999 r. (III SA 8131/9
stwierdził, że w takim wypadku "przychód ze sprzedaży wysyłkowej powstaje w momencie wydania towaru z magazynu i przekazania go poczcie w celu dostarczenia odbiorcy". Sąd podkreślił, że "datą uzyskania przychodu jest data wystawienia faktury (o ile wydanie towaru z magazynu następuje równocześnie lub po dacie wystawienia faktury), a w pozostałych przypadkach data wydania towaru z magazynu".
Rozliczenie VAT
Obowiązek podatkowy w VAT powstaje - zgodnie z art. 19 ust. 1 i 2 ustawy o VAT - z chwilą wydania towaru, a jeżeli podatnik wysyła towar nabywcy lub wskazanej przez niego osobie trzeciej - z chwilą wydania towaru jednej z tych osób. Co do zasady więc w przypadku sprzedaży towarów przez sklep internetowy obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wydania towaru. Pojawia się jednak wątpliwość, czy należy wziąć tu pod uwagę datę wydania towaru np. firmie kurierskiej czy nabywcy towaru.
Moim zdaniem wciąż aktualna jest interpretacja Ministerstwa Finansów z 9 października 1995 r. (MWM/4648/95/A), zgodnie z którą wydanie towaru następuje w chwili, gdy w celu dostarczenia towaru na miejsce przeznaczenia sprzedawca powierzył go przewoźnikowi trudniącemu się przewozem towarów tego rodzaju.
PRZYKŁAD
Firma A prowadzi sklep internetowy. Tomasz L. 28 lipca zamówił zabawki dla dziecka. Towar wydano przewoźnikowi 31 lipca. Nie wystawiono faktury VAT. Zapłata ma nastąpić na rachunek bankowy firmy A dopiero po otrzymaniu towaru. Towar dotarł do klienta dopiero 8 sierpnia. Obowiązek podatkowy w VAT powstanie w dniu wydania towaru przewoźnikowi, a więc 31 lipca. Jeżeli wydanie towaru powinno być potwierdzone fakturą, to wówczas obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
PRZYKŁAD
Spółka Z sprzedaje za pośrednictwem Internetu nagrane płyty CD. Adam W. zamówił towar 29 lipca. Fakturę wystawiono 31 lipca, a towar wydano firmie kurierskiej dopiero 1 sierpnia. Moim zdaniem w takiej sytuacji obowiązek podatkowy powstanie 31 lipca.
Sprzedaż za zaliczeniem pocztowym
Najczęściej jednak przy transakcjach zawieranych przez Internet sprzedaż odbywa się za zaliczeniem pocztowym. Zastosowanie ma wówczas szczególna regulacja przewidziana w art. 19 ust. 13 pkt 6 ustawy o VAT. Mówi on, że w wypadku dostawy wysyłkowej dokonywanej za zaliczeniem pocztowym obowiązek podatkowy powstaje w momencie otrzymania zapłaty.
Nikt nie ma wątpliwości, że przepis ten ma zastosowanie, gdy wysyłka odbywa się za pośrednictwem Poczty Polskiej. Przedsiębiorcy często jednak korzystają z usługi firm kurierskich. Jak wyjaśnił Urząd Skarbowy w Tarnowskich Górach w piśmie z 14 lutego 2003 r. (PP/443-3/2003/4167):
"w przytoczonym powyżej przepisie mowa jest o sprzedaży wysyłkowej dokonywanej za zaliczeniem pocztowym, co mogłoby sugerować, iż tylko w przypadkach korzystania z usług Poczty Polskiej przepis ten znajduje zastosowanie. Jednak biorąc pod uwagę, iż usługi kurierskie mieszczą się w pojęciu działalności w dziedzinie poczty, o której mowa w ustawie o łączności (obecnie w pojęciu "działalności pocztowe", o której mowa w ustawie Prawo pocztowe - przyp. autora), również w przypadku korzystania z usług firm kurierskich wyżej wymieniony przepis znajdzie zastosowanie".
Nie jest to jedyna wątpliwość, jaką budzi wspomniana regulacja. A mianowicie pojawia się pytanie, czy należy uwzględnić datę pobrania pieniędzy od nabywcy przez np. Pocztę Polską, czy może datę przekazania im tych pieniędzy przez Pocztę Polską dla podatnika. Przepisy mówią o otrzymaniu zapłaty, a więc moim zdaniem należy uwzględnić datę otrzymania należności przez sprzedawcę.
Warto również pamiętać, że w tym wypadku (gdy obowiązek podatkowy powstaje wedługszczególnych zasad) nie ma znaczenia data wystawienia faktury.
PRZYKŁAD
Firma wysyłkowa A 28 lipca wysłała towar Grzegorzowi L. Tego też dnia wystawiono fakturę VAT. Dostawa odbywa się za zaliczeniem pocztowym. Zapłatę firma A otrzymała dopiero 12 sierpnia. Obowiązek podatkowy w VAT powstanie w momencie otrzymania zapłaty, a więc 12 sierpnia. Nieistotna jest natomiast data wystawienia faktury VAT.
Sprzedaż przez Internet a zaliczki
Bardzo często przy sprzedaży przez Internet pobierane są zaliczki bądź przedpłaty. Wynoszą one od kilku do nawet 100 proc. wartości transakcji. Otrzymanie zaliczki:
> nie powoduje powstania przychodu w podatku dochodowym;
> powoduje powstanie obowiązku podatkowego w VAT.
PRZYKŁAD
Firma Z przez Internet sprzedaje części samochodowe. Przed wysyłką niektórych części pobiera przedpłatę. Tomasz B. złożył 22 lipca zamówienie na towar. Firma Z otrzymała przedpłatę w wysokości 2440 zł 28 lipca. Zamówiony towar wysłano 2 sierpnia. Tego też dnia wystawiono fakturę na pozostałą część należności. Firma Z pozostałą kwotę (3660 zł) otrzymała na rachunek bankowy 18 sierpnia. W tym wypadku:
> 22 lipca powstanie obowiązek podatkowy w VAT od zaliczki,
> 2 sierpnia powstanie obowiązek podatkowy w VAT od pozostałej części należności.
Przychód w podatku dochodowym powstanie natomiast od pełnej kwoty dopiero w sierpniu 2006 r. Zaliczka nie stanowi bowiem przychodu.
Dostawa za granicę
Może się zdarzyć, że zamówienia w sklepie internetowym złoży osoba zamieszkała w innym kraju i towar zostanie tam wysyłany. Wówczas w zależności od tego, kto jest zamawiającym, sprzedawca w swoich księgach wykaże eksport, wewnątrzwspólnotową dostawę towaru lub sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju.
Dostawa wewnątrzwspólnotowa
Zwewnątrzwspólnotową dostawą towarów będziemy mieć do czynienia, gdy nabywcą jest podatnik VAT z innego kraju Unii Europejskiej.
PRZYKŁAD
Spółka X prowadzi sklep internetowy, w którym sprzedaje komputery i części do komputerów. Zamówienie złożyła niemiecka firma Z i towar został wysłany do Niemiec. Polska firma powinna wykazać wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Przy spełnieniu przewidzianych w przepisach warunków może zastosować stawkę 0 proc. VAT.
Sprzedaż wysyłkowa
Z kolei sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju wystąpi, gdy nabywcą jest osoba fizyczna niebędąca podatnikiem VAT w innym kraju UE.
Miejsce opodatkowania sprzedaży wysyłkowej jest uzależnione od całkowitej wartości towarów sprzedanych do danego kraju UE (parz tabela poniżej). W tym wypadku uznaje się bowiem, że codo zasady dostawa towaru jest wykonywana na terytorium państwa przeznaczenia towaru. Z tym że jeżeli całkowita wartość towarów, innych niż wyroby akcyzowe zharmonizowane, wysłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego w ramach sprzedaży wysyłkowej, pomniejszona o kwotę podatku, jest mniejsza lub równa w danym roku tzw. limitowi sprzedaży wysyłkowej ustalonemuprzez dane państwo, dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium kraju (czyli państwa, z którego towar jest wysyłany).
PRZYKŁAD
Polska firma Alfa w lipcu 2006 r. wysłała towar do osoby fizycznej z Niemiec, niebędącej podatnikiem. Towar został przewieziony z magazynu w Polsce do odbiorcy w Niemczech. Wartość sprzedaży wysyłkowej dokonanej na terytorium Niemiec przekroczyła w tym roku tzw. limit sprzedaży wysyłkowej (100 tys. euro). Miejscem opodatkowania tej czynności jest więc terytorium Niemiec. Osobą zobowiązaną do zapłaty podatku jest zasadniczo sprzedawca. Powinien on zarejestrować się jako podatnik VAT na terytorium Niemiec i tam rozliczyć VAT z tytułu tej sprzedaży. Nie wykazuje się natomiast VAT należnego z tego tytułu na terytorium Polski.
PRZYKŁAD
Polska firma Beta w lipcu 2006 r. wysłała towar osobie fizycznej niebędącej podatnikiem do Hiszpanii. Wartość sprzedaży wysyłkowej dokonanej na terytorium Hiszpanii nie przekroczyła w tym roku tzw. limitu sprzedaży wysyłkowej (35 tys. euro). Miejscem opodatkowania tej czynności jest terytorium Polski. Dostawca powinien wykazać więc w deklaracji obrót ze stawką właściwą (np. 22 proc.). Nabywca nie płaci w swoim kraju podatku od nabycia tych towarów.
Eksport
Towar zamówiony przez Internet może być również wysłany poza terytorium UE. Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy o VAT wywóz towaru z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty, potwierdzony przez właściwy urząd celny, jest eksportem towarów. Tak więc jeżeli sprzedawca prowadzący sklep internetowy wyśle towar poza UE i będzie miał odpowiedni dokument SAD, to wówczas wykaże w deklaracji eksport towarów ze stawką 0 proc. Jeżeli warunek ten nie będzie spełniony (a więc brak będzie dokumentu celnego), to wówczas zastosowanie będzie miała stawka krajowa.
Sprzedaż usług w sieci
Za pośrednictwem Internetu mogą być sprzedawane niektóre usługi, np. dostęp do baz danych, usługi związane z oprogramowaniem, kursy internetowe.
Większość usług nabywanych przez Internet mieści się w wykazie wymienionym w art. 27 ust. 4 ustawy o VAT (zwykle są to tzw. usługi elektroniczne). Miejscem ich opodatkowania jest kraj siedziby, zamieszkania lub stałego prowadzenia działalności przez usługobiorcę.
Ta zasada ma zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy owe usługi są świadczone na rzecz:
> osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
> podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę.
Natomiast gdy usługi te świadczone są na rzecz osób lub podmiotów zamieszkałych (lub mających siedzibę) w innych krajach UE, jednak niebędących podatnikami, to o miejscu opodatkowania decyduje siedziba usługodawcy.
PRZYKŁAD
W sierpniu 2006 r. polska firma A świadczy usługi elektroniczne na rzecz:
1) niemieckiej firmy A będącej podatnikiem w tym kraju - miejscem opodatkowania usługi będzie terytorium Niemiec i to usługobiorca będzie zobowiązany do zapłaty VAT; polska firma wystawi fakturę bez kwoty VAT (nie wykazując żadnej stawki VAT), ale z adnotacją, że miejscem opodatkowania jest terytorium Niemiec i osobą zobowiązaną do zapłaty podatku jest nabywca;
2) podmiotu A z Rosji -bez względu na to, czy będzie to osoba prawna, czy fizyczna, miejscem opodatkowania usługi będzie terytorium Rosji. Zasady wystawiania faktury VAT są analogiczne jak w pkt 1);
3) Hansa K. zamieszkałego w Niemczech niebędącego podatnikiem VAT - miejscem opodatkowania tych usług będzie Polska i zastosowanie będzie miała stawka krajowa, a więc generalnie 22 proc. VAT; do zapłaty podatku zobowiązana jest firma A. Jeśli to polskie firmy będą korzystały z wymienionych usług, wówczas wystąpi import usług i polska firma będzie zobowiązana do rozliczenia importu usług w naszym kraju (będzie musiała również wystawić fakturę wewnętrzną).Transport na koszt sklepu albo klientaTowar, który został zamówiony przez Internet, trzeba dostarczyć do klienta. Sklepy internetowe korzystają z usług poczty i firm kurierskich. O tym, kto ponosi te koszty, decydują ustalenia z klientem.
Transport w cenie towaru
Koszty transportu mogą być wliczone w cenę towaru. Taka sytuacja nie budzi żadnych wątpliwości. Podstawą opodatkowania VAT dostawy towarów jest wówczas pełna kwota otrzymana od klienta i do całej należności zastosowanie ma stawka VAT właściwa dla dostawy towarów. Podatnik (sklep internetowy) ma prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturze za transport.
Gdy nabywca płaci firmie przewozowej
Może być też tak, że kosztami transportu firma przewozowa obciąża bezpośrednio nabywcę towaru. W tym wypadku koszty transportu nie mają żadnego wpływu na rozliczenie VAT przez firmę wysyłkową.
Refakturowanie kosztów na nabywcę
Zdarza się również, że faktura za transport jest wystawiana na sklep internetowy, a następnie sklep obciąża tymi kosztami nabywcę towaru.
Osoby zamawiające towar przez Internet wiedzą, że w praktyce odbywa się to w bardzo różny sposób - wystawiane są faktury na transport ze zwolnieniem z VAT albo ze stawką 22 proc. Pojawia się bowiem wątpliwość, czy koszty transportu mogą być refakturowane na kupującego. Najpierw trzeba ustalić, czy transport stanowi odrębną usługę, czy też mamy do czynienia z jedną, całościową transakcją dostawy towarów, a jedynie sprzedawca wyszczególnia elementy kalkulacyjne ceny. Moim zdaniem w opisanym wypadku mamy do czynienia z tzw. świadczeniem złożonym, a więc z jedną dostawą towarów, na cenę których składa się wiele różnych elementów (m.in. transport). Zgodnie z wyrokiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 27 października 2005 r. (w sprawie C-41/04): "jeżeli dwa lub więcej świadczeń (lub czynności) dokonywane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów stosowania podatku VAT".
Osoba, która zamawia towar w sklepie internetowym, chce nabyć towar, a dostarczenie jej tego towaru jest warunkiem prawidłowej realizacji dostawy. Nabywcanie chce nabyć odrębnie usługi transportowej, a jedynie kupić towar (z dostawą do domu). Oznacza to, że w świetle orzecznictwa ETS mamy do czynienia z jedną całościową transakcją. A więc sprzedawca powinien zsumować kwotę za towar i transport, i na pełną kwotę należności wystawić fakturę za dostawę towaru w stawce właściwej dla towaru. Tę interpretację potwierdza również pismo Urzędu Skarbowego w Strzyżowie z 28 listopada 2005 r. (US-III-443/21/2005). Stwierdzono w nim między innymi: "Sprzedawca towarów dostarczając je nabywcy dokonuje wyłącznie sprzedaży towarów, natomiast koszty dodatkowe, które ponosi, wchodzą w skład podstawowej jego czynności, jaką jest sprzedaż towarów. A skoro tak, to koszty ponoszone w związku i z tytułu sprzedaży towarów winny nie tylko wchodzić w ramy tego samego rodzaju czynności jaką jest sprzedaż towaru, ale i winny być opodatkowane według stawki podatkowej właściwej dla realizacji tego świadczenia, czyli sprzedaży towarów. W rozpatrywanym przypadku koszty przesyłki pocztowej towaru zwiększają kwotę należną od nabywcy z tytułu dostawy towarów, co oznacza, że podstawa opodatkowania przy dostawie tego towaru powinna obejmować również kwotę stanowiącą zwrot kosztów przesyłki".
Kasa fiskalna w internetowym sklepie
Sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub rolników ryczałtowych powinna być ewidencjonowana w kasie rejestrującej. Obowiązek ewidencjonowania sprzedaży z zastosowaniem kasy dotyczy nie tylko dostawy towarów w kraju, ale również dostawy, w wyniku której towar jest wysyłany za granicę (sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i eksportuna rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej).
Ze zwolnienia z tego obowiązku mogą korzystać te firmy, u których sprzedaż na rzecz wyżej wymienionych osób nie przekroczyła w trakcie roku 40 tys. zł (a gdy przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą - 20 tys. zł). Firmy, których obrót przekroczył wspomnianą wartość, mają co do zasady obowiązek stosowania kas.
Należy jednak pamiętać, że sprzedaż wysyłkowa jest szczególnie traktowana. Zgodnie z poz. 43 załącznika do rozporządzenia ministra finansów z 28 marca 2006 r. w sprawie kas rejestrujących (DzU nr 51, poz. 375 ze zm.) ze zwolnienia z ewidencjonowania w kasie rejestrującej korzysta dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika. Zwolnienie to przysługuje tylko, jeżeli z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję wynika jednoznacznie, jakiej konkretnie dostawy dotyczyła zapłata. Jeżeli warunek ten nie jest spełniony, sprzedawca ma obowiązek ewidencjonowania sprzedaży dokonywanej przez Internet w kasie rejestrującej.
Wspomniane zwolnienie nie dotyczy:
> dostawy paliw płynnych i gazowych,
> dostawy towarów wymienionych w§ 4 rozporządzenia (a więc od 1 września 2006 r. m.in. sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego; sprzętu fotograficznego, nagranych płyt CD, DVD itp.).
Jeżeli sklep internetowy sprzedaje np. sprzęt radiowy i telewizyjny, to od 1 września 2006 r. ma obowiązek - bez względu na wysokość obrotu -ewidencjonować sprzedaż w kasie rejestrującej. Może tu pojawić się problem techniczny - kiedy zewidencjonować sprzedaż w kasie fiskalnej i jak dostarczyć paragon kupującemu. Warto pamiętać, że sprzedawca ma obowiązek wydać paragon niezwłocznie. A więc jedynym logicznym rozwiązaniem jest zewidencjonowanie sprzedaży w kasie przed wysyłką i wysłanie paragonu razem z towarem.
Jeżeli osoba fizyczna zażąda wystawienia faktury VAT, wówczas paragon należy dopiąć do kopii faktury i pozostawić w księgowości, a do kupującego wysłać jedynie oryginał faktury VAT. Oczywiście taki sposób rejestracji utrudni księgowanie, ponieważ może się okazać, że sprzedaż zostanie zewidencjonowana w kasie rejestrującej w jednym miesiącu, a obowiązek podatkowy powstanie w innym miesiącu. Poza tym może się zdarzyć, że towar nie zostanie odebrany przez kupującego i wróci do sprzedawcy.
DOROTA KOSACKA-ŁĘDZEWICZ
Gdy sprzedawcą nie jest firma
Sprzedaży przez Internet dokonują często nie tylko firmy, ale również osoby fizyczne, które sprzedają np. na aukcjach internetowych towary będące ich prywatną własnością. Warto pamiętać, że nie zawsze sprzedaż przez Internet będzie działalnością gospodarczą. Z działalnością taką będziemy mieli do czynienia, np. gdy ktoś będzie systematycznie sprzedawał przez Internet rzeczy nabywane w tym celu. Jeżeli jednak osoba fizyczna sprzeda za pośrednictwem Internetu rzeczy, które stanowiły jej prywatny majątek i nie były kupione w celu odsprzedaży (np. stare książki z własnego księgozbioru), wówczas czynność ta nie będzie działalnością gospodarczą. W takim wypadku:
> dostawa w ogóle nie podlega VAT,
> dla celów podatku dochodowego sprzedawca uzyskuje przychód nie z działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 updof), tylko z odpłatnego zbycia rzeczy (art. 10 ust. 1 pkt 8 updof).
Limity sprzedaży wysyłkowej dla poszczególnych państw członkowskich UE
Państwo Waluta narodowa
Austria 100 000 euro -
Belgia 35 000 euro -
Cypr 20 000 CY pounds 34 220 euro
Czechy - 35 000 euro
Dania 280 000 DKK 37 528 euro
Estonia 550 000 EEK 35 151 euro
Finlandia 35 000 euro -
Francja 100 000 euro -
Grecja 35 000 euro -
Hiszpania 35 000 euro -
Holandia 100 000 euro -
Irlandia 35 000 euro -
Litwa 125 000 LTL 36 207 euro
Luksemburg 35 000 euro -
Łotwa 24 000 LVL 36 952 euro
Malta - 35 000 euro
Niemcy 100 000 euro -
Polska - 35 000 euro
Portugalia 31 424 euro
Słowacja - 35 000 euro
Słowenia - 35 000 euro
Szwecja 320 000 SEK 35 809 euro
Węgry - 35 000 euro
Wielka Brytania 70 000 GPB 109 598 euro
Włochy 27 888,9 euro -
Źródło: strona internetowa Komisji Europejskiej
http://www.rzeczpospolita.pl/dodatki/fi ... a_a_1.html[/cytat:i6relw2c]
Podatki od sprzedaży przez internet 
