Obywatelska Karta Antykorupcyjna - Forum Prawne

Niuans

"W wypadku żądania lub proponowania korzyści majątkowej (osobistej) oraz posiadania informacji o przestępstwie korupcyjnym popełnionym przez inne osoby:

• w tym zakresie przede wszystkim można (a nawet należy) zwrócić się o pomoc do wyspecjalizowanych organów ścigania tj. Policji lub Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. W jednostkach tych — na szczeblu wojewódzkim — powołano specjalne komórki do zwalczania przestępczości korupcyjnej, z którymi można porozumieć się również telefonicznie, np. za pośrednictwem oficera dyżurnego. Dysponują one zarówno wiedzą procesową oraz operacyjną, a także profesjonalnymi środkami technicznymi umożliwiającymi prawidłowe zabezpieczenie dowodów popełnienia przestępstwa,
• w wypadku przeszkód w nawiązaniu kontaktu z tymi organami, należy samodzielnie dążyć do uzyskania — w miarę możliwości — jak największej ilości obiektywnych dowodów na potwierdzenie popełnienia tego przestępstwa, np. nagranie rozmowy, różnego rodzaju dokumenty, postronni świadkowie itp.,
• o uzasadnionym podejrzeniu przestępstwa korupcji można na piśmie lub osobiście zawiadomić również najbliższą jednostkę prokuratury. Z tej czynności zostanie spisany protokół. Osoba zgłaszająca o przestępstwie korupcji popełnionym przez inne osoby może się zwrócić o nie ujawnianie, iż złożyła zawiadomienie. Informacja taka zostanie zbadana poprzez czynności operacyjne.


Osoba, która popełniła przestępstwo korupcyjne może uniknąć odpowiedzialności karnej lub uzyskać złagodzenie kary w okolicznościach, o jakich mowa w części IV niniejszego opracowania.

• O popełnieniu przestępstwa należy osobiście zawiadomić organ powołany do ścigania przestępstw, tj. prokuraturę, Policję lub Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Można to uczynić pisemnie, przy czym pismo takie musi być własnoręcznie podpisane.
• W wypadku wręczenia korzyści majątkowej (osobistej) przez więcej osób, dla skorzystania przez nie (lub niektóre z nich) z bezkarności lub złagodzenia kary, niezbędne jest równoczesne zawiadomienie przez te osoby o popełnionym przestępstwie.


4. Podkreślić należy, iż jednym z podstawowych zachowań obywatelskich ograniczających korupcję jest odmowa wręczenia czy też przyjęcia łapówki. Trzeba sobie uświadomić, że „uwikłanie się” w sytuację korupcyjną wpływa często na całe dalsze życie, ograniczając podstawowe prawo każdego człowieka do wolności w podejmowaniu decyzji.
Nie ujawniając takiej sytuacji, stajemy się swoistymi „zakładnikami” współsprawcy przestępstwa oraz ewentualnie innych osób.

Nadzwyczajne złagodzenie kary uzależnione jest jednakże od spełnienia dwóch przesłanek:
1. sprawca powiadomił organ powołany do ścigania przestępstw o fakcie przestępstwa i o okolicznościach jego popełnienia,
2. zawiadomienie złożono zanim organ ścigania dowiedział się
o przestępstwie i okolicznościach jego popełnienia.
Dla zastosowania dobrodziejstwa złagodzenia kary bądź odstąpienia od jej wymierzenia obojętną rzeczą jest zarówno cel, jak i motywy, czy pobudki, które skłoniły sprawcę do zawiadomienia o przestępstwie.
Nadzwyczajne złagodzenie kary polega na wymierzeniu kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo kary łagodniejszego rodzaju. Odstąpienie od wymierzenia kary polega na uznaniu przez Sąd oskarżonego winnym popełnienia zarzuconego mu przestępstwa i odstąpieniu od wymierzenia za to przestępstwo kary.
Nadzwyczajne złagodzenie kary w odniesieniu do przestępstwa z art. 250a§1 kk polega na wymierzeniu przez Sąd kary grzywny albo kary ograniczenia wolności. Natomiast w wypadku mniejszej wagi wyżej wymienionego przestępstwa z § 1 art. 250a kk nadzwyczajne złagodzenie kary polega na odstąpieniu od jej wymierzenia i orzeczeniu środka karnego przewidzianego przez przepisy kodeksu karnego.

Z kolei wobec sprawcy przestępstwa korupcji przeciwko wierzycielom – art. 302 §2 i 3 kk który dobrowolnie naprawił szkodę w całości ustawodawca przewidział możliwość zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary, a nawet odstąpienia od jej wymierzenia. Powyższe wynika z treści art. 307§ 1 kk.
Natomiast naprawienie przez sprawcę szkody w znacznej części daje jedynie podstawę do nadzwyczajnego złagodzenia kary – art. 307 § 2 kk.
Naprawienie szkody, o którym mowa w cytowanych przepisach nie musi nastąpić przed wszczęciem postępowania karnego.
Warunki te można skutecznie wypełnić do czasu zapadnięcia prawomocnego rozstrzygnięcia.
Uregulowanie zawarte w art. 307 kk opiera się na instytucji czynnego żalu, polegającej na złagodzeniu lub wyłączeniu odpowiedzialności karnej w skutek skruchy wyrażonej przez sprawcę przestępstwa i zmierza do wyrównania szkody poniesionej przez wierzycieli w wyniku przestępczych działań sprawcy.
Z dobrodziejstwa tego przepisu może skorzystać zarówno biorący, jak
i dający łapówkę.

Poza wymienionymi uregulowaniami wskazanymi wprost w ustawie, Sąd może w przypadkach określonych w art. 60 kk zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary z uwagi np. na postawę sprawcy przejawiającą się zwłaszcza w podjęciu przez niego starań o naprawienie szkody lub jej zapobieżenie. Z instytucji tej może skorzystać również sprawca, którego czyn stanowi pewien wyłom w jego dotychczasowym zachowaniu wymuszony zaistniałą sytuacją np. wręczenie korzyści majątkowej dyrektorowi domu opieki społecznej w celu przyjęcia do placówki osoby wymagającej całodobowej opieki, który nie może skorzystać z instytucji czynnego żalu, a jednocześnie popełnione przez niego przestępstwo nie może być ocenione jako znikomo szkodliwe społecznie"
Więcej...