Policja realizuje swoje zadania na podstawie Ustawy o Policji z dnia 06.04.1990 roku z późn. zmianami Dz. U nr. 30 poz.179.
Do podstawowych zadań policji należy :
1. Ochrona życia i zdrowia obywateli przed bezprawnymi zamachami na te dobra.
2. Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym również zapewnienie spokoju w miejscach publicznych w środkach komunikacji publicznej w ruchu drogowym, i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania.
3. Inicjowanie i organizowanie działań, mających na celu zapobieganie popełnieniu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z instytucjami państwowymi, samorządowymi, i społecznymi.
4. Wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie sprawców tych czynów.
5. Kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych.
6. Ponadto Policja realizuje polecenia sądu, prokuratury, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego.
7. Współdziałanie z Policjami innych państw.
W toku wykonywanych przez czynności służbowych Policjanci mają obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka.
Uprawnienia Policji Policjanciwykonując ustawowe zadania mają prawo do:
1. Legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości.
2. Zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego.
3. Zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które w wyznaczonym terminie nie powróciły z przepustki do aresztu śledczego lub zakładu karnego.
4. Przeszukania osób i pomieszczeń zgodnie z przepisami prawa.
5. Dokonywanie kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagażu i sprawdzania zawartości ładunku w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary.
6. Żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek prowadzących działalność z zakresie użyteczności publicznej.
7. Zwracanie się o niezbędną pomoc do innych jednostek i osób o udzielenie doraźnej pomocy.
W razie niepodporządkowania się wydanym na podstawie prawa poleceniom organów Policji, lub jej funkcjonariuszy policjanci mogą stosować następujące środki przymusu bezpośredniego:
1. Fizyczne, techniczne i chemiczne środki służące do obezwładniania bądź konwojowania osób oraz do zatrzymywania pojazdów.
2. Pałki służbowe.
3. Wodne środki obezwładniające.
4. Psy służbowe.
5. Pociski niepenetracyjne, miotane z broni palnej.
Policjancimogą stosować jedynie środki przymusu bezpośredniego, odpowiadające potrzebom wynikającym z istniejącej sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowanie się wydanym poleceniom.
Jeżeli środki przymusu bezpośredniego okazały się niewystarczające lub ich użycie ze względu na okoliczności danego zdarzenia, nie jest możliwe policjant ma prawo użycia broni palnej w przypadkach określonych w Ustawie o Policji.
Podstawy prawne
1.
U stawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.
(Dz.U. z 2002 r., nr 7, poz. 5)
2.
U stawa z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie legitymacji służbowych policjantów.
(Dz.U. z 2002 r., nr 241, poz. 2091)
3.
R ozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 30 listopada 2001 r. w sprawie umundurowania policjantów.
(Dz.U. z 2002 r., nr 3, poz. 29)
4.
R ozporządzenie ministra spraw wewnętrznych z dnia 5 grudnia 1995 r. w sprawie określenia stopni policyjnych odpowiadających stopniom wojskowym.
(Dz.U. z 1995 r., nr 147, poz. 71
5.
R ozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 września 1990 r. w sprawie trybu legitymowania, zatrzymywania osób, dokonywania kontroli osobistej oraz przeglądania bagaży i sprawdzania ładunku przez policjantów.
(Dz.U. z 1990 r., nr 70, poz.409 z późn. zm.)
6.
R ozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 września 1990 r. w sprawie określenia przypadków oraz warunków i sposobów użycia przez policjantów środków przymusu bezpośredniego.
(Dz.U. z 1990 r., nr 70, poz. 410 z późn. zm.)
7.
R ozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 maja 1996 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu postępowania przy użyciu broni palnej przez policjantów.
(Dz.U. z 1996 r., nr 63, poz. 296)
8.
R ozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 listopada 2000 r. w sprawie uzbrojenia Policji.
(Dz.U. z 2001 r., nr 14, poz. 139)
9.
R ozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 marca 1991 r. w sprawie szczegółowych zasad i warunków użycia oddziałów i pododdziałów Policji oraz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie zagrożenia bezpieczeństwa lub niebezpiecznego zakłócenia porządku publicznego oraz zasad użycia broni palnej przez te jednostki .
(Dz.U. z 1991 r., nr 26, poz. 104 z późn. zm.)
10.
R ozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 marca 2002 r. w sprawie zakresu, warunków i trybu przekazywania Policji informacji o osobie, uzyskanych przez organy uprawnione do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych w czasie wykonywania tych czynności, oraz wzoru upoważnienia stanowiącego podstawę udostępnienia policjantom danych osobowych.
(Dz.U. z 2002 r., nr 24, poz. 245 z późn. zm.)
11.
R ozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 sierpnia 1996 r. w sprawie szczegółowego trybu korzystania przez policjantów z pomocy instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego, jednostek gospodarczych i organizacji społecznych oraz osób.
(Dz.U. z 1996 r., nr 107, poz. 501)
12.
R ozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 października 2001 r. w sprawie rozkładu czasu służby policjantów.
(Dz.U. z 2001 r., nr 131, poz. 1471)
13.
R ozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 wrzesnia 2002 r. w sprawie szczegółowych praw i obowiązków oraz przebiegu służby policjantów.
(Dz.U. z 2002 r., nr 151, poz. 1261)
14.
R ozporządzenie MSWiA z dnia 11 października 2002 r. w sprawie wykroczeń, za które policjanci są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, oraz wysokości mandatów karnych nakładanych przez policjantów za poszczególne rodzaje wykroczeń.
(Dz.U. z 2002 r., nr 174, poz. 1430 z późn. zm.) Źródło