Zatarcie skazania-KRK - Forum Prawne

atmosphere

Zatarcie skazania.

/Kwestie dotyczące zatarcia skazania regulowane są przede wszystkim w przepisach kodeksu karnego – art.76 kk oraz art.106-108 kk /


Co to jest zatarcie skazania i na czym polega?

Zatarcie skazania jest pewnego rodzaju fikcją prawną , polegającą na tym, że „z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe.” [art.106kk]

Jak wskazuje się w literaturze, z chwilą zatarcia skazania ustają nie tylko prawne konsekwencje skazania, „ ale wręcz odrzuca się samą świadomość faktu, że do niego doszło.”[ tak Bogdan G. ]

Skutkiem takiej koncepcji przyjętej w polskim ustawodawstwie jest to, że osoba, której skazanie uległo zatarciu, może twierdzić, iż jest osobą niekaraną. Dotyczy to zarówno jej życia prywatnego, jak i deklaracji składanych publicznie, w tym o charakterze urzędowym.

Profesor Marek [Zakamycze 2005] pisze:
Nie można zatem powoływać się na poprzednią karalność, jeśli skazanie uległo zatarciu, i to nawet wówczas, gdy wpis(błędnie) cały czas widnieje w Krajowym Rejestrze Karnym. Dodać należy, że wpis ma charakter jedynie techniczny i sądu nie wiąże:


Kiedy następuje zatarcie skazania?
Kwestię tę wyczerpująco reguluje art. 108, art. 107 kk oraz art. 76 kk oraz art.106a kk (ten ostatni stanowi wyjątek od zasady, iż wszystkie skazania ulegają zatarciu)

Przepis prawny:

Art. 106a.
Nie podlega zatarciu skazanie na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia
jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności,
jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15.

[kara pozbawienia wolności oraz kara 25 lat pozbawienia wolności]

Przepis prawny:

Art. 107.
1. W razie skazania na karę pozbawienia wolności wymienioną w art. 32 pkt 3
lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa
z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia
jej wykonania.

[zatarcie na wniosek skazania na karę pozbawienia wolności]

Przepis prawny:

§ 2. Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5
lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona
kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.


[kara dożywotniego pozbawienia wolności]

Przepis prawny:

§ 3. W razie skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności, zatarcie skazania
następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, od
darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.


[kara ograniczenia wolności]

Przepis prawny:

§ 4. W razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem
3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania .

[kara grzywny]

Przepis prawny:

§ 4a. W razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania
lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.”

[odstąpienie od wymierzenia kary]

Przepis prawny:

§ 5. W razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy
prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia.

[środek karny – zasada ogólna]

Przepis prawny:

§ 6. Jeżeli orzeczono środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić
przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego..

[kara w zawieszeniu]

Przepis prawny:

Art. 76. § 1. Skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
W wypadku, o którym mowa w art. 75a, zatarcie skazania następuje z upływem okresów przewidzianych w art. 107
§ 4 i 4a. Przepis art. 108 stosuje się.
§ 2. Jeżeli wobec skazanego orzeczono grzywnę, środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie
skazania nie może nastąpić przed ich wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem ich wykonania.

Ponadto do zatarcia skazania dochodzi w sytuacji wskazanej w art. 4§4 kk („Jeżeli według nowej ustawy czyn objęty wyrokiem nie jest już zabroniony pod groźbą kary, skazanie ulega zatarciu z mocy prawa.”)


Jak wynika z przytoczonych przepisów, zatarcie skazania może nastąpić na wniosek lub z urzędu.
Zatarcie skazania na wniosek możliwe jest tylko odnośnie skazania na karę pozbawienia wolności do lat 3 ( jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego) oraz na karę grzywny lub ograniczenia wolności.

Nie jest natomiast możliwe wcześniejsze zatarcie skazania przy karze w zawieszeniu.

Wyrok Sądu Najwyższego:

SN V KKN 104/2000
Przepis art. 76 § 1 kk stanowi lex specialis w stosunku do art. 108 kk.
Jeżeli w okresie wskazanym w art. 76 § 1 kk nie dojdzie do zarządzenia wykonania kary, to popełnienie w okresie próby nowego przestępstwa pozostanie bez wpływu na zatarcie skazania stosownie do treści art. 76 § 1 i 2 kk.

Na podkreślenie zasługuje ta okoliczność, że zatarcie skazania nie może nastąpić przed
wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem wykonania środka karnego-co nie dotyczy środka karnego z art.39 pkt 5 kk.

Wzór wniosku o zatarcie skazania:
Biuletyn Informacji Publicznej Sądu Okręgowego w Krakowie
Wzory i formularze
http://www.prawoity.pl/pisma/?pismo=wni ... e_skazania



Jaki sąd jest właściwy do złożenia wniosku o zatarcie skazania?

Przepis prawny:

Art. 37 kodeksu karnego wykonawczego
§ 1. W przedmiocie zatarcia skazania orzeka sąd, chyba że zatarcie nastąpiło z mocy prawa.
§ 2. Jeżeli w pierwszej instancji wyroki wydało kilka sądów, właściwy jest sąd, który jako ostatni wydał wyrok skazujący. Jeżeli orzekały sądy różnego rzędu, właściwy jest sąd wyższego rzędu.
§ 3. Wniosek skazanego o zatarcie skazania, złożony przed upływem roku od wydania postanowienia odmawiającego zatarcia, można pozostawić bez rozpoznania.

Gdzie wpisywane jest skazanie?Co jest wpisywane do KRK?

Kwestię tą reguluje ustawa o Krajowym Rejestrze Karnym z dnia 24 maja 2000 r.

Przepis prawny:

W Rejestrze gromadzi się dane o osobach:
1) prawomocnie skazanych za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
2) przeciwko którym prawomocnie warunkowo umorzono postępowanie karne
w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
3) przeciwko którym prawomocnie umorzono postępowanie karne w sprawach
o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe na podstawie amnestii,
4) prawomocnie skazanych przez sądy państw obcych, wobec których kara lub
środek karny wykonywane są w Rzeczypospolitej Polskiej,
5) wobec których prawomocnie orzeczono środki zabezpieczające w sprawach
o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
6) nieletnich, wobec których prawomocnie orzeczono środki wychowawcze,
poprawcze lub leczniczo-wychowawcze albo którym wymierzono karę na
podstawie art. 13 lub art. 94 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu
w sprawach nieletnich (Dz. U. Nr 35, poz. 228, z 1992 r. Nr 24,
poz. 101, z 1995 r. Nr 89, poz. 443, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr
83, poz. 931 i z 2000 r. Nr 12, poz. 136), zwanej dalej „ustawą o postępowaniu
w sprawach nieletnich”,
7) prawomocnie skazanych za wykroczenia na karę aresztu,
8 ) poszukiwanych listem gończym,
9) tymczasowo aresztowanych,
10)nieletnich umieszczonych w schroniskach dla nieletnich.


Nie dokonuje się zatem wpisu w przypadku ukarania za wykroczenie, chyba że chodzi o karę aresztu.
Dokonuje się wpisu w razie skazania za przestępstwo, nawet jeśli wymierzono tylko karę grzywny lub ograniczenia wolności.
Podobnie - wpisuje się do KRK warunkowe umorzenie postępowania.



Kto może uzyskać dane z rejestru?

Ustawa o KRK stanowi :

Przepis prawny:

Art. 7.
1. Każdemu przysługuje prawo do uzyskania informacji, czy jego dane osobowe
zgromadzone są w Rejestrze. Osobie, której dane osobowe znajdują się w zbiorach
danych zgromadzonych w Rejestrze, na jej wniosek, udostępnia się informację
o treści wszystkich zapisów dotyczących tej osoby.

Przepis prawny:

Art. 6.
1. Prawo do uzyskania informacji o osobach, których dane osobowe zgromadzone
zostały w Rejestrze, przysługuje:
1) Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej,
2) Marszałkowi Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, w odniesieniu do posłów,
3) Marszałkowi Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, w odniesieniu do senatorów,
4) sądom sprawującym w Rzeczypospolitej Polskiej wymiar sprawiedliwości,
w związku z prowadzonym postępowaniem,
5) Trybunałowi Stanu i Trybunałowi Konstytucyjnemu, w związku z prowadzonymi
postępowaniami,
6) prokuratorom, Policji i innym organom uprawnionym do prowadzenia postępowania
przygotowawczego w sprawach karnych i karnych skarbowych oraz czynności sprawdzających w sprawach o wykroczenia, w związku
prowadzonym postępowaniem,
7) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Wojskowym Służbom Informacyjnym,
w zakresie, w jakim jest to konieczne dla wykonania nałożonych na
nie zadań określonych w ustawie,
7a) wywiadowi skarbowemu, w zakresie, w jakim jest to konieczne do wykonania
jego ustawowych zadań,
8 ) organom wykonującym orzeczenia w postępowaniu karnym, w sprawach
przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe, w sprawach o wykroczenia
oraz w sprawach nieletnich, w związku z prowadzonym postępowaniem
wykonawczym, w zakresie, w jakim jest to konieczne do wykonania orzeczenia,
9) organom administracji rządowej, organom samorządu terytorialnego oraz
innym organom wykonującym zadania publiczne, w przypadkach kiedy jest
to uzasadnione potrzebą wykonania nałożonych na nie zadań, określonych
w ustawie,
10) pracodawcom, w zakresie niezbędnym dla zatrudnienia pracownika, co do
którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania
pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego
stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia
określonej działalności gospodarczej,
11) władzom państw obcych, jeżeli wynika to z ratyfikowanej umowy międzynarodowej,
a w przypadku braku takiej umowy, pod warunkiem wzajemności.

Gdzie można uzyskać dane z rejestru i ile to kosztuje?

WYKAZ PUNKTÓW INFORMACYJNYCH KRAJOWEGO REJESTRU KARNEGO
1. Punkt Informacyjny w Białymstoku przy Sądzie Okręgowym,
2. Punkt Informacyjny w Bielsku-Białej przy Sądzie Okręgowym,
3. Punkt Informacyjny w Bydgoszczy przy Sądzie Okręgowym,
4. Punkt Informacyjny w Częstochowie przy Sądzie Okręgowym,
5. Punkt Informacyjny w Gdańsku przy Sądzie Okręgowym,
6. Punkt Informacyjny w Gliwicach przy Sądzie Okręgowym,
7. Punkt Informacyjny w Gorzowie Wielkopolskim przy Sądzie Okręgowym,
8. Punkt Informacyjny w Jeleniej Górze przy Sądzie Okręgowym,
9. Punkt Informacyjny w Kaliszu przy Sądzie Okręgowym,
10. Punkt Informacyjny w Katowicach przy Sądzie Okręgowym,
11. Punkt Informacyjny w Kielcach przy Sądzie Okręgowym,
12. Punkt Informacyjny w Koszalinie przy Sądzie Okręgowym,
13. Punkt Informacyjny w Krakowie przy Sądzie Okręgowym,
14. Punkt Informacyjny w Lublinie przy Sądzie Rejonowym,
15. Punkt Informacyjny w Łodzi przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia,
16. Punkt Informacyjny w Olsztynie przy Sądzie Okręgowym,
17. Punkt Informacyjny w Opolu przy Sądzie Okręgowym,
18. Punkt Informacyjny w Poznaniu przy Sądzie Okręgowym,
19. Punkt Informacyjny w Radomiu przy Sądzie Okręgowym,
20. Punkt Informacyjny w Rzeszowie przy Sądzie Okręgowym,
21. Punkt Informacyjny w Szczecinie przy Sądzie Okręgowym,
22. Punkt Informacyjny w Toruniu przy Sądzie Okręgowym,
23. Punkt Informacyjny w Świdnicy przy Sądzie Okręgowym,
24. Punkt Informacyjny we Wrocławiu przy Sądzie Okręgowym,
25. Punkt Informacyjny w Zielonej Górze przy Sądzie Okręgowym,
26. Punkt Informacyjny w Legnicy przy Sądzie Okręgowym,
27. Punkt Informacyjny w Elblągu przy Sądzie Okręgowym,
28. Punkt Informacyjny w Tarnobrzegu przy Sądzie Okręgowym,
29. Punkt Informacyjny w Tarnowie przy Sądzie Rejonowym,
30. Punkt Informacyjny w Krośnie przy Sądzie Okręgowym,
31. Punkt Informacyjny w Nowym Sączu przy Sądzie Okręgowym,
32. Punkt Informacyjny w Słupsku przy Sądzie Okręgowym,
33. Punkt Informacyjny w Łomży przy Sądzie Okręgowym,
34. Punkt Informacyjny w Ostrołęce przy Sądzie Okręgowym,
35. Punkt Informacyjny w Piotrkowie Trybunalskim przy Sądzie Okręgowym,
36. Punkt Informacyjny w Płocku przy Sądzie Okręgowym,
37. Punkt Informacyjny w Sieradzu przy Sądzie Okręgowym,
38. Punkt Informacyjny w Suwałkach przy Sądzie Okręgowym,
39. Punkt Informacyjny w Warszawie przy Sądzie Okręgowym,
40. Punkt Informacyjny w Zamościu przy Sądzie Okręgowym,
41. Punkt Informacyjny w Białej Podlaskiej przy Sądzie Rejonowym,
42. Punkt Informacyjny w Warszawie przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Śródmieścia,
43. Punkt Informacyjny w Warszawie przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Żoliborza.


Koszt uzyskania informacji zarówno o osobie, jak i o podmiocie zbiorowym w wersji papierowej wynosi 30 zł zaś w wersji elektronicznej - 20 zł.


Wzór wniosku udostępniany jest bezpłatnie we wskazanych wyżej Punktach Informacyjnych.



Inne:

1. Zatem np. w przypadku kary grzywny rozłożonej na raty, termin dla zatarcia skazania zaczyna biec od momentu zapłaty ostatniej raty.
W przypadku zaś kary w zawieszeniu okres próby zaczyna biec od momentu uprawomocnienia się orzeczenia.

2.Do zatarcia skazania może dojść wskutek zastosowanie środków „nadzwyczajnych” - na przykład amnestii lub prezydenckiego prawa łaski.

3.W chwili obecnej skazanie osoby, wobec której sąd orzekł zakaz prowadzenia pojazdów na zawsze oraz zakaz , o którym mowa w art.41§1b kk nie ulega zatarciu. Podobnie nie dochodzi do zatarcia w przypadku wskazanym w art. 106 a kk.
4.W art. 108 kk kodeks karny statuuje zasadę jednoczesnego zatarcia wszystkich skazań.

Przepis prawny:

Jeżeli sprawcę skazano za dwa lub więcej nie pozostających w zbiegu przestępstw, jak również jeżeli skazany po rozpoczęciu, lecz przed upływem, okresu wymaganego do zatarcia skazania ponownie popełnił przestępstwo, dopuszczalne jest tylko jednoczesne zatarcie wszystkich skazań.

5.Szczególną podstawę zatarcia skazania przewiduje art.337 kk.




Na podstawie.
1.Marek, Komentarz , Zakamycze 2005
2.Bogdan G. w Komentarzu Zolla, Zakamycze 2004
3.Orzecznictwo