Urlopy wypoczynkowe - Forum Prawne

Janusz.C.M. · 28-06-2007, 08:41

http://www.bhp.org.pl/Article936.html

Janusz.C.M. · 11-03-2008, 16:57

Urlop, którego pracownik nie wykorzystał w 2007 r., powinien zostać mu udzielony do 31 marca 2008 r. Taki obowiązek upoważnia pracodawcę do udzielenia zaległego urlopu wypoczynkowego nawet bez zgody pracownika. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 24 stycznia 2006 r. (I PK 124/05). Należy również zwrócić uwagę, że przepisy (art. 168 Kodeksu pracy) nakazują jedynie udzielenie urlopu wypoczynkowego, a zatem pracownik nie musi wykorzystać tego urlopu do 31 marca danego roku. Wystarczy więc, aby rozpoczął jego wykorzystywanie w tym terminie.

Janusz.C.M. · 03-06-2009, 15:55

Ekwiwalent za urlop – kontrowersyjna opinia SN.

Cytat:

Ekwiwalent w trakcie zatrudnienia?
W tym zakresie jednak należy zwrócić uwagę na uchwałę SN z 8.7.1999 r., III ZP 10/99 (OSNP 2000/6/233), w której wskazano, że ekwiwalent wypłacony pracownikowi za nie wykorzystany urlop wypoczynkowy z innych przyczyn niż wymienione w art. 171 § 1 k. p. jest ekwiwalentem za nie wykorzystany urlop wypoczynkowy w rozumieniu § 7 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29.1.1990 r. w sprawie wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (jednolity tekst: Dz. U. z 1993 r. Nr 68, poz. 330 ze zm.).
W uzasadnieniu tej uchwały czytamy m. in.: „Wprawdzie zgodnie z art. 152 § 1 k.p. urlop wypoczynkowy jest uprawnieniem pracownika do okresowego odpłatnego zwolnienia od pracy, stanowi formę prawa pracownika do wypoczynku i służy regeneracji jego sił, z czego wynika zasada przysługiwania urlopu w naturze, to jednak występują sytuacje, w których - z uwagi na niemożność wykorzystania urlopu w naturze - pracownikowi przysługuje zamiana prawa do urlopu w naturze na ekwiwalent pieniężny. Dotyczy to także urlopów zaległych. Odnoszący się do tej kwestii art. 171 k. p. wymienia w § 1 kilka sytuacji, zaistnienie których powoduje po stronie pracownika powstanie prawa do ekwiwalentu pieniężnego za nie wykorzystany urlop. Nie oznacza to jednak, iż w praktyce nie mogą wystąpić inne sytuacje, w których pracownik nie może wykorzystać urlopu wypoczynkowego w naturze. Przykładem tego jest właśnie stan faktyczny niniejszej sprawy. Wprawdzie nie wystąpiła żadna sytuacja wymieniona w art. 171 § 1 k. p., jednakże z przyczyn dotyczących pracodawcy ani dyrektor Instytucji ani główny księgowy nie mieli możliwości wykorzystania urlopu wypoczynkowego w naturze, czego nie kwestionuje organ rentowy. W takiej sytuacji strony stosunku pracy mogły umówić się, że pracownicy otrzymają ekwiwalent pieniężny za nie wykorzystany urlop. Przepis art. 171 § 1 k. p. nie wyklucza takiej możliwości. Stanowi on bowiem tylko gwarancję prawa pracownika do ekwiwalentu pieniężnego za nie wykorzystany urlop w sytuacjach w nim wymienionych. Natomiast nie ogranicza możliwości wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za nie wykorzystany urlop w innych sytuacjach - zgodnie z wolą stron stosunku pracy.”
Moim zdaniem należy dać pierwszeństwo zasadzie wykorzystywania urlopu wypoczynkowego w naturze. Art. 152 § 2 k. p. wskazuje, że pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu. „Prawo do urlopu” rozumieć w tym przypadku należy jako prawo do wypoczynku a nie do ekwiwalentu za ten wypoczynek. Urlop zatem – do chwili zakończenia stosunku pracy – nie może być przedmiotem „zamiany” na ekwiwalent. Do pracodawcy należy takie zorganizowanie przebiegu pracy by urlopy wypoczynkowe były przez pracowników wykorzystywane.
Przytoczmy w tym miejscu opinię K. Jaśkowskiego (K. Jaśkowski, E. Maniewska, Kodeks pracy. Komentarz. Ustawy towarzyszące z orzecznictwem. Europejskie prawo pracy z orzecznictwem, Tom I, LEX, 2007, wyd. VI.): „Urlop musi być udzielony pracownikowi w naturze. Wypłata ekwiwalentu pieniężnego w miejsce urlopu udzielonego w postaci płatnego zwolnienia od wykonywania pracy jest dopuszczalna tylko w sytuacjach przewidzianych prawem (zob. w szczególności art. 171). Jest zatem sprzeczna z prawem i nieważna (art. 58 k.c. w zw. z art. 300 k.p.) umowa pracownika z pracodawcą, której przedmiotem jest tzw. sprzedaż urlopu. Polega ona na zobowiązaniu się przez pracownika do niewykorzystania urlopu w naturze oraz zobowiązaniu się pracodawcy do zapłaty pracownikowi, poza normalnym wynagrodzeniem, dodatkowo wynagrodzenia za czas niewykorzystanego przez pracownika urlopu. Nieważność tej umowy powoduje, że pracownik nadal ma prawo do urlopu w naturze, a jeżeli zostało mu wypłacone wynagrodzenie za ten "sprzedany" urlop, to pracodawca może dochodzić jego zwrotu w warunkach określonych w prawie cywilnym (art. 405 i n. k.c. - przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu)”.
Podobnie A. Martuszewicz , K. Piecyk (Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy, ABC 2007): „Zarówno zrzeczenie się przez pracownika prawa do urlopu wypoczynkowego, jak i zrzeczenie się prawa do wykorzystania tego urlopu w naturze w zamian za ekwiwalent pieniężny nie rodzi żadnych skutków prawnych, gdyż każda z tych sytuacji jest mniej korzystna dla pracownika niż to, co gwarantują przepisy prawa pracy. Byłoby to więc działanie na niekorzyść pracownika i pozostawałoby w sprzeczności z art. 18 k.p.”

podatki.pl nr 106/2009

Janusz.C.M. · 19-06-2010, 07:31

http://www.pip.gov.pl/html/pl/doc/k0000007.pdf - kodeks pracy - urlopy pracownicze

Janusz.C.M. · 13-08-2012, 17:27

Obowiązek udzielenia urlopu na żądanie nie jest bezwzględny, a pracodawca może odmówić żądaniu pracownika ze względu na szczególne okoliczności, które powodują, że jego zasługujący na ochronę wyjątkowy interes wymaga obecności pracownika w pracy (wyrok SN sygn. II PK 123/09 z 28 października 2009 r.).

Janusz.C.M. · 05-11-2012, 07:10

Cytat:

Na podstawie art. 1672 k.p. pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż czterech dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Żądanie tego urlopu zgłasza się najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Choć przepis na pierwszy rzut oka nie budzi większych wątpliwości, to praktyka pokazuje, że jest inaczej.
W wyroku z 16 września 2008 r. (II PK 26/0 Sąd Najwyższy stwierdził, że obowiązek pracodawcy udzielania urlopu na żądanie nie ma charakteru bezwzględnego i w wielu sytuacjach niezbędna jest na niego zgoda pracodawcy. W skrajnych przypadkach jej brak może skutkować zwolnieniem dyscyplinarnym podwładnego w trybie art. 52 k.p. SN dosłownie odczytał art. 1672 k.p. i uznał, że to pracodawca udziela urlopu na żądanie, a tym samym nie jest to jednostronna decyzja pracownika. Dlatego sama informacja – pisemna czy też telefoniczna o woli skorzystania z wolnego na żądanie – nie oznacza automatycznie, że urlop ten został udzielony. Dopiero zgoda szefa jest równoznaczna z jego rozpoczęciem.

.................................................. .........
W wyroku z 15 listopada 2006 r. (I PK 128/06) stwierdził, że wniosek o udzielenie urlopu na żądanie powinien być zgłoszony najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia, ale do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy przez pracownika według obowiązującego go rozkładu czasu pracy. W uzasadnieniu SN podkreślił, że pracownik powinien zgłosić wniosek o urlop na żądanie najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia, ale przed startem swojego dnia pracy (przed godziną, od której ma pracować według obowiązującego rozkładu).
Może się zdarzyć, że z powodu nadzwyczajnych okoliczności pracownik nie będzie w stanie zgłosić wniosku o udzielenie mu urlopu w tym terminie. Okoliczności te będą jednak wyłączały winę pracownika w razie nieobecności w pracy i spóźnionego zgłoszenia wniosku urlopowego. SN dodał, że biorąc pod uwagę obowiązek dbałości pracownika o dobro pracodawcy, należy przyjąć, że powinien on zgłosić swoje żądanie najwcześniej jak to możliwe, aby pozwolić szefowi podjąć środki zaradcze wynikające z zapewnienia zastępstwa.

..................................
Urlop na żądanie, ale za zgodą przełożonego | rp.pl
..................................