Jak podważyć niesłuszne odebranie prawa jazdy? - poradnik

Poradnik poniżej zawiera skuteczny tryb postępowania w sytuacji, gdy – naszym zdaniem niesłusznie – zostaliśmy pozbawieni uprawnień do kierowania pojazdem.

Mogło to być konsekwencją m.in. przekroczenia liczby punktów karnych lub przekroczenia o 50 km/h dozwolonej prędkości na terenie zabudowanym.

Prawo jazdy może zostać nam zabrane:
- przez policjanta, gdy ten bezpośrednio stwierdzi zaistnienie powyższych przesłanek (np. podczas kontroli drogowej)

- zostaniemy zobowiązani do jego zwrotu po otrzymanej decyzji administracyjnej przez właściwego starostę (np. gdy ten wyda decyzję na wniosek policji po przekroczeniu punktów karnych zarejestrowanych przez fotoradary).

Uwaga I To nie sąd ani też policja orzeka o cofnięciu uprawnień, tylko właściwy organ administracji, czyli starosta.

II SA/Op 427/13 - Wyrok WSA w Opolu z 2013-11-21

Zgodnie z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g ustawy policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie przekroczenia przez kierującego pojazdem 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. Taka redakcja przepisu art. 135 ust. 1 ustawy uprawnia stwierdzenie, że oba przepisy pozostają ze sobą w oczywistym związku, który pozwala skonstruować normę materialnoprawną dla decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Jest bowiem oczywistym, że bez zaistnienia okoliczności zamieszczonych w normie m.in. art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g ustawy, nie ma podstaw do zastosowania przepisu art. 138 ust. 1 ustawy. Z wymienionych przepisów wynika zatem, że w razie przekroczenia przez kierowcę liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego starosta zobligowany został przez ustawodawcę do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, gdyż w przepisach tych zawarte zostały normy nakazujące dla organów. Przekroczenie limitu 24 punktów skutkuje nakazem zatrzymania prawo jazdy, zaś starosta, a nie policjant obciążony jest nakazem wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy (por. wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 16 grudnia 2010 r., sygn. akt I SA/Bd 1208/10 - Lex nr 751976; wyrok WSA w łodzi z dnia 11 stycznia 2011 r., sygn. akt III SA/Łd 989/11 - Lex nr 1107731).

Kliknij, aby rozszerzyć...

Uwaga II Posiadanie zagranicznego prawa jazdy nie ochroni przed konsekwencjami

III SA/Po 540/13 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2013-10-09

Z powyższych względów nie może ulegać wątpliwości, że państwa członkowskie w stosunku do posiadaczy praw jazdy, którzy mają normalne miejsce zamieszkania na ich terytorium, mimo iż nie są państwem członkowskim które wydało to prawo jazdy, mogą na swoim terytorium stosować przepisy prawa krajowego, w tym między innymi w przepisy w sprawach dotyczących kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji, w razie przekroczenia przez takiego kierowcę 24 punktów z tytułu naruszeń krajowych przepisów ruchu drogowego, co zostało uregulowane w art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b P.r.d. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 sierpnia 2011 r., sygn. akt I OSK 1769/10

Kliknij, aby rozszerzyć...

Uwaga III Cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami dotyczy wszystkich posiadanych kategorii, a nie tylko jednej, której dotyczyło zdarzenie.

III SA/Lu 176/13 - Wyrok WSA w Lublinie

Zatrzymanie prawa jazdy na podstawie art. P.r.d. w związku z przekroczeniem przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, dotyczy wszystkich posiadanych przez niego kategorii niezależnie od tego jakim pojazdem kierował naruszając przepisy (por. wyrok WSA we Wrocławiu z 7.10.2008 r., III SA/Wr 331/08, LEX nr 511374).

Kliknij, aby rozszerzyć...

Uwaga IV Jeśli w decyzji mamy wskazany termin w jakim urząd obliguje nas do zdania egzaminu, to jest to błąd urzędu, który możemy skutecznie podnieść w odwołaniu lub potem w skardze do WSA korzystająć z orzeczenia poniżej

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/59522478E9

W art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. mowa jest wyłącznie o skierowaniu kierowcy na kontrolne sprawdzanie jego kwalifikacji. Przepis ten, jak słusznie zauważył Sąd I instancji, nie określa terminu sprawdzenia kwalifikacji ani też nie przyznaje organowi uprawnień do decydowania, w jakim czasie dana osoba zobowiązana jest poddać się stosownemu egzaminowi.
Dopuszczalność zamieszczenia takiej klauzuli nie wynika też z innych norm ustawy Prawo o ruchu drogowym, w tym jego art. 140 ust.1 pkt 4a. Ten ostatni przepis stanowi, że starosta wydaje decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym w razie niepoddania się sprawdzeniu kwalifikacji w trybie przewidzianym w art.114 ust.1 pkt 1. Wskazane skutki prawne ustawodawca łączy zatem z samym niewykonaniem obowiązku nałożonego na kierowcę na określonej podstawie a nie z przekroczeniem ściśle określonego okresu realizacji tego obowiązku, zwłaszcza niedotrzymaniem terminu, który miałby być wyznaczony przez organ w skierowaniu.

Kliknij, aby rozszerzyć...

Uwaga V Odebranie uprawnień nie jest "drugą karą" tylko konsekwencją wsześniejszego środka karnego

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/93FE754B1C

Odmowa zwrotu zatrzymanego dokumentu prawa jazdy na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r, poz. 155) także w zakresie kategorii nieujętych wprost w orzeczonym przez sąd środku karnym w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych nie jest karą administracyjną, ale dopuszczonym przez ustawodawcę dookreśleniem administracyjnych skutków tego środka karnego.

Kliknij, aby rozszerzyć...

Uwaga VI po przekroczeniu 24 punktów odbycie szkolenia nie prowadzi do zmniejszenia liczby punktów karnych

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/A91656E68B

Z analizy wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż zmniejszenie liczby punktów w wyniku odbytego szkolenia może nastąpić tylko wówczas gdy przypisana kierowcy liczba punktów nie przekroczyła 24. W przypadku przekroczenia tej liczby kierowca poddawany jest bowiem obowiązkowemu badaniu psychologicznemu i nie może skorzystać z dobrodziejstwa zmniejszenia liczby punktów karnych w drodze odbycia szkolenia na własny koszt.

Kliknij, aby rozszerzyć...

Uwaga VII odmowa przyjęcia mandatu może mieć znaczenie

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/A7A8F760D8

W ocenie Sądu, kwestią istotną dla wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, było rozstrzygnięcie zarzutu skarżącego dotyczącego prawidłowego ustalenia czy przekroczył on dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h. Rozstrzygnięcie tej kwestii może zaś nastąpić w toczącym się postępowaniu karnym tj. w postępowaniu w sprawach o wykroczenie, w związku z odmową przyjęcia mandatu. W konsekwencji uznać należy, że rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy w tym wypadku, od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego, o którym mowa w art. 97 § 1 pkt 4 kodeksu postępowania administracyjnego. W przypadku gdy w postępowaniu administracyjnym powstaje zagadnienie wstępne, organ administracji publicznej obowiązany jest zawiesić postępowanie.

Kliknij, aby rozszerzyć...

Jakie kierowca ma możliwości administracyjne, aby podważać decyzję o zatrzymaniu uprawnień?


W analizowanej sprawie mamy następujący ciąg zdarzeń


1.Zatrzymane zostaje prawo jazdy i mamy dwie możliwości:

a. Policjant zatrzymuje podczas kontroli prawo jazdy i składa wniosek do starosty o odebranie uprawnień.
b. Policjant – po uzyskaniu informacji o przekroczeniu liczby punktów karnych przez kierowcę – składa wniosek do starosty o odebranie uprawnień

2. Starosta wydaje decyzję, której nadaje rygor natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że uprawnienia zostają odebrane od razu, nawet jeśli strona się odwoła.

3.Jeśli kontestujemy wydaną decyzję, możemy się odwołać do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
W odwołaniu możemy zawrzeć wniosek o wstrzymanie rygoru natychmiastowej wykonalności uzasadniając to ważnymi dla siebie motywami. SKO powinno taki wniosek szybciej rozpoznać, niż całą sprawę. Kiedy uchyli ten rygor, to mamy uprawnienia nadal, mimo że sprawa w toku. Poradnik dla zredagowania odwołania http://forumprawne.org/postepowanie...sie-od-decyzji-administracyjnej-poradnik.html

4. Jeśli SKO rozpatruje opieszale nasze odwołanie, to możemy skutecznie ponaglić ten organ. http://forumprawne.org/prawo-admini...szale-rozpatruje-odwolanie-lub-zazalenie.html

5. Jeśli decyzja SKO jest dla nas niekorzystna, to mamy prawo zaskarżyć ją do WSA i w treści skargi zawrzeć wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji do czasu rozpoznania skargi przez sąd. Sąd taki wniosek rozpoznaje szybciej niż samą skargę i tym samym uznanie takiego wniosku oznacza dla nas korzystanie z uprawnień do ochrony tymczasowej. Poradnik dotyczący skargi do WSA http://forumprawne.org/sady-administracyjne/504295-jak-zaskarzyc-decyzje-administracyjna-do-wsa-poradnik.htm

Dodatek - czy warto się odwoływać, skoro odebranie uprawnień to tylko 3 miesiące?

Zgodnie ze znowelizowaną ustawą, jeśli osoba, której odebrano uprawnienia na 3 miesiące, w tym czasie prowadzić będzie pojazd, to okres zatrzymania prawa jazdy zostanie wydłużony do 6 miesięcy. Jeśli i w tym wydłużonym okresie będzie prowadzić pojazd, to uprawnienia zostaną odebrane bezterminowo. Aby je odzyskać, niezbędne będzie zdanie egzaminu i spełnienie pozostałych warunków, jak przez osobę chcąca po raz pierwszy uzyskać prawo jazdy.

Zatem rozważmy sytuację osoby, której zatrzymano uprawnienia na 3 miesiące i w tym czasie - mimo braku uprawnień - prowadziła pojazd oraz:

wariant 1. nie odwołała się od decyzji ani potem nie zaskarżyła do WSA. Takiej osobie okres odebrania uprawnień zostaje wydłużony do 6 miesięcy, a jeśli już była w tym wydłużonym okresie - to uprawnienia całkowicie odebrane.

wariant 2. odwołała się od decyzji, a potem zaskarżyła ją do WSA. Jeśli SKO lub WSA uchyli pierwszą decyzję, to ewentualna następująca po niej decyzja wydłużająca musi zostać uchylona, bo "tej pierwszej" nie było. Czyli odebrane uprawnienia mogą zostać przywrócone w efekcie wcześniejszego zaskarżenia decyzji. Ujmując w formie analogii - "wcześniejszy klocek w dominie został podniesiony, więć musimy ponownie postawić następujące po nim".Tą możliwość bezpowrotnie tracimy, o ile nie podejmiemy wskazanych wyżej metod zaskarżenia w odpowiednich terminach.