Napisał/a o to tekst artukułu Czy kobieta będąca w ciąży, która prowadzi działalność gospodarczą oraz pracuje na umowę zlecenie i z obu tytułów opłaca składki chorobowe będzie otrzymywać dwa zasiłki macierzyńskie? Jak będzie obliczany zasiłek?
Kobieta odprowadzająca składki na ubezpieczenia chorobowe zarówno z umowy zlecenia, jak i działalności gospodarczej uzyska prawo do zasiłku macierzyńskiego z obu tytułów. Podstawę zasiłku ustala odrębnie zleceniodawca i ZUS.
Zgodnie z art. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa, prawo do zasiłków (zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku opiekuńczego) mają wszystkie osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym. Nie zawsze jednak to ubezpieczenie jest obowiązkowe. W przypadku umowy zlecenia zawartej z podmiotem, który nie jest pracodawcą ubezpieczonego, tytuł do ubezpieczenia chorobowego jest dobrowolny. Zleceniobiorca oświadcza, że chce odprowadzać składkę chorobową i wówczas jest ona potrącana z jego wynagrodzenia oraz odprowadzana do ZUS. Podobnie w przypadku działalności gospodarczej – ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Jeśli jednak osoba mająca dwa tytuły do ubezpieczeń dobrowolnych, zdecyduje się na opłacanie z nich składek chorobowych, wówczas uzyskuje prawo do zasiłku z obu tytułów. Wspomniana wyżej ustawa definiuje bowiem tytuł ubezpieczenia chorobowego jako zatrudnienie lub inną działalność, których podjęcie rodzi obowiązek ubezpieczenia chorobowego lub uprawnienie do objęcia tym ubezpieczeniem na zasadach dobrowolności w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Podstawa zasiłku macierzyńskiego zleceniobiorcy
Prawo do zasiłków zleceniobiorcy oraz ich wysokość ustala oraz świadczenia te wypłaca płatnik składek na ubezpieczenie chorobowe, który zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych. W sytuacji, gdy płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego mniej ubezpieczonych, zasiłki wypłaca ZUS. W takiej sytuacji płatnik (zleceniodawca) przekazuje do ZUS dokumentację niezbędną do ustalenia prawa i wysokości świadczenia.
Podstawę zasiłku chorobowego zleceniobiorcy stanowi przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (prawo do zasiłku macierzyńskiego), a jeżeli miałoby to miejsce przed upływem 12 miesięcy, wtedy podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia. Jeśli natomiast niezdolność do pracy zleceniobiorcy (prawo do zasiłku macierzyńskiego) powstałaby w pierwszym miesiącu kalendarzowym ubezpieczenia chorobowego, wówczas podstawę wymiaru zasiłku stanowi kwota przychodu określona w umowie przypadająca na pierwszy miesiąc kalendarzowy ubezpieczenia, po odliczeniu składek, a jeżeli kwota ta w umowie nie została określona, kwota przeciętnego miesięcznego przychodu innych ubezpieczonych, z którymi płatnik składek zawarł takie same lub podobne umowy.
Podstawa zasiłku macierzyńskiego osoby prowadzącej działalność gospodarczą
Ustalając podstawę zasiłku macierzyńskiego osoby prowadzącej działalność gospodarczą bierze się pod uwagę przeciętny miesięczny przychód stanowiący podstawę ubezpieczenia chorobowego za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli natomiast ubezpieczenie trwało krócej niż 12 miesięcy kalendarzowych, wówczas podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętny miesięczny przychód z faktycznego okresu ubezpieczenia, za pełne kalendarzowe miesiące tego ubezpieczenia.
Przedsiębiorca, podobnie jak zleceniobiorca, ma prawo – nie obowiązek – do odprowadzania składki chorobowej. Jeśli się zgłosi do dobrowolnego ubezpieczenia, wówczas uzyskuje świadczenia chorobowe, w tym zasiłek macierzyński. Co do zasady podstawę składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Przedsiębiorca może jednak określić podstawę tej składki na wyższym poziomie, nie może być ona jednak wyższa od 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych przez Prezesa GUS. Rozwiązanie to jest korzystne finansowo – im większa kwota składki, tym wyższy zasiłek. Aktualnie, w okresie od września do listopada 2013 r., maksymalna podstawa składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi 9031,28 zł (tj. 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w drugim kwartale 2013 r. – komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 9.8.2013 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2013 r.).
Pozostałe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego przedsiębiorcy są takie same jak w przypadku zleceniobiorcy: podstawa z 12 miesięcy, zasady „odbruttawiania” oraz odmienne od reguł obowiązujących u pracowników – zasada nieuzupełniania przychodu w przypadku nieprzepracowania połowy miesiąca.
Zapoznaj się z podstawą prawną:
art. 1, art. 2, art. 48, art. 49 pkt. 2, art. 50, art. 52, art. 61 ust. 1, Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
art. 11 ust. 2, art. 20 ust. 3, art. 22 ust. 1 pkt. 3, Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych
Legalis |